Elke maandagavond logt Kathie Somerwil in op haar computer, voor weer een nieuwe online les vol Latijnse teksten en grammatica. Wat haar liefde voor taal betreft is dit nog maar het topje van de ijsberg: als geboren Engelse heeft ze ook Frans, Nederlands, Duits en Russisch geleerd – en tot een paar jaar geleden volgde ze naast Latijn ook nog privélessen Oudgrieks. Om maar te zwijgen over haar toekomstplannen.

Voor onze reeks Meet the Student spraken we haar over het leren van Latijn, haar academische carrière en de voordelen van online lessen.

Hoe heeft u al deze talen geleerd?
Ik ben geboren in Londen, en op mijn negende verhuisden we met het gezin naar New York. Zeven jaar later, toen de oorlog voorbij was, vertrokken we naar het Franstalige deel van Zwitserland, waar ik Frans leerde. Een paar jaar later ontmoette ik een Nederlander, met wie ik later trouwde en kinderen kreeg. In Nederland leerde ik Nederlands, dus mijn derde taal.

Jaren later ging ik naar het conservatorium in Wenen – ik speel cello – en daar leerde ik Duits. Daarna ging ik Slavistiek studeren aan de Universiteit van Amsterdam, met Duits als tweede hoofdvak. Ik promoveerde op Dostojevski. Mijn premisse was dat al zijn werk zijn oorsprong vindt in zijn eerste roman, Arme mensen.

En nu studeert u ook Latijn. Hoe is dat zo gelopen?
Na mijn promotie deed ik een master militaire geschiedenis in Liverpool en ging ik Caesar in het Latijn lezen. Op school vond ik Latijn altijd heel interessant. Mijn oude hoogleraar stelde me voor aan Diederik Burgersdijk [die vaker lezingen van Taalhuis modereert]. Hij gaf me om de week privélessen Latijn, en we lazen alles wat Caesar over zijn eigen oorlogen had geschreven. Caesar was een verhalende auteur, dat lag mij beter dan een beschouwende auteur als Tacitus. Toen Diederik met Tacitus begon, ging dat ver boven mijn pet. Ik heb ook geen filosofisch brein. Ik heb wel genoten van wat Tacitus schreef over Germanicus, die wraak nam nadat er in de negende eeuw na Christus een Romeins leger was gesneuveld. Het had te maken met militaire geschiedenis, en was erg interessante lectuur.

Ik wisselde de lessen Latijn af met Oudgrieks, wat ik heel leuk vond, maar ook moeilijk. Dus een jaar geleden ben ik daar helaas mee gestopt. Ik had tot tien jaar geleden nooit een letter Grieks geleerd,  dus dat was ook wel wat laat.

Is het Griekse alfabet moeilijk om te leren?
Nou nee, dat leer je in twee weken. Iedereen kijkt er altijd erg tegenop, maar dat is echt niks. Het gaat meer om de werkwoorden.

Hoe bent u bij Taalhuis Amsterdam terecht gekomen?
Ik was bij een aantal lezingen die Diederik voor de serie Over oude talen had gemodereerd. En ik wilde Latijn blijven leren, dat is een stuk toegankelijker dan Oudgrieks. Dus toen ik zag dat Taalhuis cursussen Latijn aanbood, besloot ik me in te schrijven. Het was een groepscursus, maar na een tijdje gingen de andere studenten van mijn groep niet verder, dus nu ben ik de enige met mijn niveau – en heb ik alsnog privélessen. Mijn leraar is Aron Ouwerkerk, een voortreffelijke docent. Zeer erudiet en een begaafd pedagoog.

Hoe zien jullie lessen eruit?
We lezen onder meer de Colloquia van Erasmus en Roma Eterna, en over de vroegchristelijke martelaren. Ik ben nog nooit in Rome geweest, maar hij brengt Rome naar mij toe. Ik ontdek Rome in mijn eigen woonkamer! Ik vind het fantastisch, en heb alleen maar lof voor Aron. Hij probeerde me ook aan de poëzie te krijgen, maar helaas voor Aron ben ik niet iemand die poëzie leest. Een grote teleurstelling voor hem, maar hij heeft het gelukkig geaccepteerd.

Ik denk dat veel mensen het bewonderenswaardig vinden dat u op uw leeftijd Latijn leert [Kathie is bijna 92].
Ik voel me zeer bevoorrecht dat ik dit kan doen, het is de oplossing voor ouderdom. Elke maandagavond les hebben geeft me ook een soort stabiliteit. Latijnse grammatica is mijn hersengymnastiek. Ik heb nog nooit een kruiswoordpuzzel of een sudoku gemaakt, dat is niets voor mij. Maar Latijnse grammatica, dat kan ik wel.

De lessen zijn ​​online. Vindt u dat prettig?
Online cursussen zijn ideaal voor ouderen, eerlijk waar! Ik hoef ‘s avonds laat niet nog helemaal naar de school te gaan, of trappen te lopen. Natuurlijk is er niets mis met lessen op locatie, maar voor mij persoonlijk is het een grote bonus dat ik deze cursus online kan volgen.

Ik kan me voorstellen dat niet iedereen nog Zoom wil leren gebruiken vanaf een bepaalde leeftijd. Maar u heeft er geen problemen mee?
Willen is iets anders dan moeten. Eerst moet je moeten, en dan komt willen vanzelf.

Toen ik een jaar of 70 was wilde ik weer academische dingen doen, en mijn jongste zoon zei toen: “Mama, als je geen computer aanschaft, neemt niemand je daar serieus.” Dus toen kocht ik een computer. Het ging niet vanzelf en ik kon er niet meteen goed mee omgaan, maar ik moest het ook nog leren. Jullie kregen het met de paplepel ingegoten, mijn achterkleindochter van drie heeft zelfs een soort computer, maar mijn generatie is het niet gewend. Misschien is het niet voor iedereen weggelegd, maar als je niet meedoet loop je zoveel mis. Je krijgt er zoveel voor terug! Voor mij is deze window on the world een grote bonus.

U heeft veel talen geleerd. Wat vindt u leuk aan talen leren?
Mijn eerste vier talen kwamen toevallig op mijn pad, en zijn niet zo moeilijk om te leren als je nog jong bent. Russisch was de enige taal die ik leerde terwijl ik niet in het land zelf woonde. Dat was best moeilijk, dus ik bewonder mensen die dit met meerdere talen doen. Maar Latijn en Grieks heb ik vooral gedaan om mezelf te verdiepen. Ik hoef het niet te leren; het is intellectueel spel. Deze zomer ga ik ook naar Noorwegen, en daar hoop ik ook conversatielessen in het Noors te volgen.

Nóg een taal?
Het idee begon toen ik bij de serie Over Oude Talen een mevrouw ontmoette, met wie ik goede vriendinnen ben geworden. We zaten altijd naast elkaar, en omdat ze Oudengels had gestudeerd met een minor Noors, dachten we erover na om samen Noors te oefenen – ik heb ooit een jaar Zweeds gedaan, dat lijkt er best op.

Noors is ook niet zo moeilijk als je ook Engels, Duits en vooral Nederlands spreekt. Het lijkt me leuk om voor deze zomer in Bergen iemand te vinden die me een uur per dag de basis kan leren, zodat ik een kopje koffie kan bestellen. Ik wil altijd iets te doen hebben.

Bedankt Kathie Somerwil!

Interview door docent Nederlands Yoran.